Za czasów Bolesława Chrobrego
Na temat Dulowej trudno wypowiedzieć się kto był jej założycielem, a to z braku odpowiedniego materiału, choć wydaje się, że wczesną nazwę dzierżawczą, czyli osobową Dulowa uzyskała od Dula. W IX wieku okolice Krzeszowic wraz z Dulową znajdowały się prawdopodobnie w obrębie państwa wielkomorawskiego. Za czasów Bolesława Chrobrego weszły w skład państwa polskiego, którego stolicą był niedaleko leżący Kraków. W wyniku testamentu Bolesława Krzywoustego(w 1138 roku) stały się częścią składową krakowskiej dzielnicy senioralnej. W 1178 roku książę krakowski Kazimierz Sprawiedliwy przekazał m.in. księciu opolskiemu Mieczysławowi kasztelanię chrzanowską (nie jest znany jej dokładny zasięg, niewątpliwie jednak zachodnia część opisywanego terenu wchodziła w skład tej kasztelanii), która wkrótce wróciła do ziemi krakowskiej.
Aż do trzeciego rozbioru Polski (1795 r.) cały ten teren leżał w granicach państwa polskiego i objęty był powiatem krakowskim. Większość okolic Krzeszowic należała do tęczyńskich dóbr magnackich, reszta zaś znajdowała się w rękach indywidualnej drobnej szlachty, a tylko nieliczne przynależały do dóbr duchownych. Po trzecim rozbiorze Polski okolice Krzeszowic należały po części do dystryktu olkuskiego w ramach tzw. Galicji Zachodniej. W 1809 roku przyłączono je do departamentu krakowskiego w granicach Księstwa Warszawskiego. Oprócz istniejącego tu powiatu chrzanowskiego wydzielono okresowo powiat krzeszowicki (w latach 1809-1815 i 1855-1867).
Z kolei na mocy postanowień Kongresu Wiedeńskiego w 1815 r. utworzono Wolne Miasto Kraków tzw. Rzeczpospolita Krakowska pod protektoratem Austrii, Prus i Rosji, w skład którego weszły również okolice Krzeszowic. Od strony północnej Wolne Miasto Kraków graniczyło z Królestwem Polskim, na zachodzie - z Prusami, na południu - z Austrią. Rzeczpospolita Krakowska w 1846 r. ponownie została wcielona do Austrii(Galicji) pod nazwą Wielkiego Księstwa Krakowskiego. W zapisce sądowej z 1388 roku występuje dwoje dziedziców Dulowej: Agnieszka i jej zięć Bartek, zwany Rączy, herbu Nowina. Agnieszka poświadczona jest jeszcze raz wraz z córką Rochną, żoną Bartka w 1390 r., Bartłomiej również raz w 1398 r. Znani są jego synowie: Mikołaj, dziedzic Dulowej, występujący w latach 1398-1440 i Szymek z Dulowej, odnotowany w latach 1399-1427.
"Łaziska"
W takich miejscowościach jak: Bolęcin, Dulowa, Lgota, Młoszowa znajdują się tereny o nazwie "Nawsie", które są świadectwem isnienia średniowiecznego placu wiejskiego, który powstał w wyniku lokacji. Niegdyś według zapisków sądowych z 1400 r. Dulowa graniczyła z Łaziskami. Obecnie ta miejscowość nie isnieje. Natomist według innego zapisku z 1401 r. Łaziska były oddzielone od Dulowej rzeką zwaną ówcześnie Baba, a według jeszcze innego zapisku z 1432 r. ta miejscowość sąsiadowała poprzez las z Młoszową. Ostatnie zapiski poświadczające istnienie Łazisk pochodzą z 1590 r. A zatem można stwierdzić, iż Łaziska leżały pomiędzy trzema miejscowościami: Dulową, Karniowicami, Młoszową. Między dziedzicami Łazisk a właścicielami położonej w sąsiedztwie Dulowej dochodziło do częstych sporów granicznych. Miejscowość tę w średniowieczu zamieszkiwała szlachta herbu Baranie Rogi i herbu Nowina.
Pod koniec XIV w. jedną cześcią Dulowej władała Agnieszka (1388-90), jej córka Rochna(1390-1400) oraz zięć Bartek zwany Rączym herbu Nowina(1388-1389), a drugą częścią Jakusz Dulowski herbu Baranie Rogi, dziedzic Giebułtowa, poświadczony w latach 1389-1400. Część Bartka i Rochny przeszła na ich synów Mikołaja(1389-1440) i Szymka(1399-1427) współwłaścicieli Będkowic. Natomist dziedzinę Jakusza odziedziczyli jego synowie: Andrzej Dulowski, Mikołaj Dulowski zwany Czerwonym, Maciej i Jakusz. Ponadto jakąś część Dulowej miał bliżej nieznany Franczek - brat Mikołaja. Częścią Nowiną w połowie XV wieku władali Jan(1437-55) i Elena (1440-45), Dzieci Mikołaja,, zapewne ich brat Mikołaj herbu Nowina(1431-1460) oraz Bartłomiej (1440) i Elżbieta (1453), dzieci Szymka, natomiast pozostałą częścią władali: Wichna, córka Mikołaja Dulowskiego zwanego Czerwonym(1442-47) oraz bracia Jan i Mikołaj(1447), synowie Macieja.
Ponadto właścicielami skrawków tej miejscowości byli bliżej nieznani: Piotr herbu Baranie Rogi(1430), Marcisz herbu Ostoja(1436) i Stanisław herbu Pilawa (1447-48). Pod koniec XV wieku Dulowa należała do Stanisława Dulowskiego z Karlina(1471-1488) i Mikołaja z Dulowej (1480-88). W latach 1498-1521 poświadczony jest jeszcze jeden Stanisław Dulowski. W XV w. funkcjonowały folwarki nieomal we wszystkich sąsiadujących miejscowościach, przy czym miejscowości należące do kilku rodzin szlacheckich posiadały nieraz po kilka gospodarstw dworskich, tj: Młoszowa - 4, Płoki - 2, Dulowa - kilka. W pierwszej połowie XVII w. Dulowa, Karniowice i Młoszowa znalazły się w rękach Hieronima Przyłęckiego , znanego z awanturnictwa i napadów na Trzebinię. Znaczny rozwój przemysłowy zachodnich rejonów ówczesnego powiatu chrzanowskiego w latach 1815-1846 (kopalnia węgla, huty cynku itp.) wpłynął również na rozwój gospodarczy okolic Krzeszowic.
Powstały kopalnie węgla kamiennego w Tenczynku, gdzie przez krótki czas była mała huta cynku. Rozwinęło się górnictwo galmanu (okolice Psar, Ostrężnicy i Nowej Góry), z którego wytapiano cynk, rozpoczęto też wydobywać rudę żelazną (m.in. koło Czernej). Pod koniec lat 40-tych XIX w. wybudowano linię kolejową z Krakowa do Mysłowic. To jest zaledwie w 22 lata po wybudowaniu pierwszej na świecie lini kolejowej. W dniu 13 października 1847 roku wyruszył pierwszy pociąg, ciągnięty przez parowóz "Kraków". Budowę ślepej linii kolejowej, łączącej Kraków z Mysłowicami, przez które miała przebiegać linia warszawsko-wiedeńska, rozpoczęto w 1844 roku z inicjatywy senatu Rzeczpospolitej Krakowskiej (Wolnego Miasta Kraków).
Prace prowadziło "Towarzystwo drogi żelaznej krakowsko-górnośląskiej" z udziałem kapitału pruskiego i Wolnego Miasta. Początkowo między Krakowem a Mysłowicami kursowały tylko dwie pary pociągów na dobę. Później latem uruchomiono w niedzielę dodatkowe pociągi do Krzeszowic (przejeżdżające przez Dulową). Od XIX wieku w pobliskiej Trzebini wydobywano węgiel kamienny, a także funkcjonowały: huta cynku, rafineria nafty, elektrownia i fabryka przetworów tłuszczowych. W drugiej połowie XIX w. na terenie Tenczynka powstawało szereg mniejszych kopalni węgla, które na ogół miały niedługi żywot i tylko nieliczne przetrwały do okresu międzywojennego.
Szkoła Podstawowa w Dulowej
W roku 1995 na wniosek mieszkańców i ówczesnego radnego: Czesława Palucha i Marka Rudkowskiego dokonano zmiany granic sołectwa Dulowa, w wyniku czego Została ona powiększona o 60 1358 ha. Pozyskała Szkołę Podstwową oraz cmentarz komunalny. W tym samym roku nadano nazwy ulic miejscowości Dulowa. W 1998 roku odbyły się wybory do Rady Sołeckiej. W skład rady weszli: Sołtys - Przewodniczący Rady - Waldemar Wszołek Z-ca Przewodniczącego - Kazimierz Kaim Członkowie: - Iwona Kania, Teresa Nosal, Wacław Lewandowski, Aleksander Gąsior, Czesław Starzykiewicz. W1999 roku Szkoła Podstawowa w Dulowej otrzymała imię św. Jadwigi Królowej. Sztandar oraz tablicę pamiątkową, która została wmurowana przy wejściu do szkoły ufundowali: ks. St. Fijałek i Rada Sołecka w Dulowej.
źródło: http://dulowa.pl/
